Ece CEYHUN
Olası bir İstanbul depreminde 1.5 milyon binanın risk taşıdığı bu sayı içerisinde 600 bininin ise yüksek risk kategorisinde yer aldığı biliyor. Kahramanmaraş merkezli 11 ilde yıkıma neden olan 18 ili etkileyen depremler sonrasında bir taraftan bölgenin yeniden ayağa kaldırılması için çalışılırken diğer taraftan olası İstanbul depremi için çalışmalar sürüyor.
Dün basın-yayın kuruluşlarının yöneticileri ile bir araya gelen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, 11 yıldır devam eden İstanbul’daki kentsel dönüşüm işinde bugüne kadar karşılaştıkları engellerden aldıkları deneyimleri de içerecek şekilde bir yasa hazırladıklarını söyledi. Bakan Mehmet Özhaseki , “Bugüne kadar ne tür engellerle karşılaşmışsak bunları bertaraf edecek, bir an önce işi hızlandıracak tedbirleri alıp bu yasayı da çıkarmak istiyoruz” dedi.
Özhaseki kentsel dönüşümün tamamlanma hızının sorulması üzerine de, “Yasal düzenleme çıktıktan sonra İstanbul’da kentsel dönüşüm ne kadar zamanda bitirilebilir?” sorusuna, “Allah izin verirse 5 sene içerisinde biz bunu tamamlayacağımızı düşünüyoruz” yanıtını verdi. Dönüşüm için 3’te 2 rıza şartı olduğunu hatırlatan Özhaseki, “Bana göre yüzde 50’ye gelmeli. Bunu TBMM’ye getirip tartışacağız. Hızlı adımlar atarak TBMM’de yaz dönemi davet edilerek görüşülebilir” dedi.
Topu taca atmayalım
İstanbul’un bir an önce depreme hazırlanması gerektiğinin altını çizen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, “Topu taca atmadan doğru zeminde hareket etmek lazım” dedi.
Depremin Türkiye için siyaset üstü bir konu olduğunu belirten Özhaseki, Himalaya ile Alpler arasında deprem açısından en riskli 5 ülkeden birinin Türkiye olduğunu hatırlattı. 100 yılda ana karada 6 ve üzeri şiddette 60 deprem olduğunu ve 130 bin kişinin öldüğünü kaydeden Özhaseki, İstanbul için hazırlanan planının da 4 aşamalı olduğunu aktardı.
Devam eden kentsel dönüşüm politikası, rezerv alanlar, ‘Yarısı Bizden kampanyası’ ve İstanbul için çıkartılacak özel yasanın 4 aşamalı planın ana başlıkları olduğunu aktaran Özhaseki, burada düşünülen ve söylenen depremin altından kalkabilme ihtimalinin çok gözükmediğini, o yüzden hızlı davranmaları gerektiğini vurguladı. Özhaseki, “Gerekirse bu konuda hızlı adımlar atarak, Meclis çalışma döneminde değilse bile eğer takvim sıkışıksa yaz döneminde Meclisi başka işler için değil sırf bu iş için davet edip, bu yasaları görüşebiliriz. İnşallah yetiştiririz ve bir an önce başlarız diye de ümit ediyorum” dedi.
Rezerv konut alanları belirlendi
İstanbul’da kentsel dönüşüm öncesinde rezerv konut alanları belirlediklerini de anlatan Özhaseki, “Bu alanlarda 350 bin konuta kadar yeni, sağlam, güvenilir konutlar yapabileceğiz. Çevrede en riskli olan yapıları, o yaptığımız yeni yerlere taşıyarak belki de depreme hazırlığın ikinci adımını atmış olacağız diye düşünüyorum” diye konuştu. Özhaseki, İstanbul’un Anadolu ve Avrupa yakalarındaki rezerv alanların yerlerinin belli olduğunu, bunların büyük bir çoğunluğunun hazine arazisi, içlerinde kamu kurumları ve askeriyeye ait yerler de bulunduğunu belirterek, rezerv alanlarının konumlarına ilişkin ise bilgi vermek istemediğini ifade etti.
Kanal İstanbul rahatlatır
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, “Kanal İstanbul Projesi ile milyonlarca insanın yaşadığı Avrupa Yakası’nı bir ada haline getirmek olası bir depremde tahliye, kaçış ve yardımı zora sokar mı?” sorusunu “Tam tersine daha da kolaylaştırır. Yeni bir su yolu açıyorsunuz orada. İstanbul’un rahatlatılması, biraz daha yoğunluğun giderilmesi her halükarda tahliye için en önemli sebep. Oradaki yapılacak olan çalışmaların da bir kısmının kentsel dönüşüm için kullanılıyor olması İstanbul’un en büyük avantajı olsa gerek.” şeklinde cevapladı.
Deprem bölgesinde yerinde dönüşüm projesi
Deprem bölgesinde inşa edilen yeni konutların belirlenen rezerv alanlara yapıldığını anlatan Bakan Mehmet Özhaseki, sivil toplum örgütleri ve ticaret odalarıyla yaptıkları görüşmelerde de yerinde dönüşüm talebi aldıklarını aktardı.
Bölgede hayatı normalleştirmek adına şehir merkezlerinin canlandırılacağını da kaydeden Özhaseki şöyle konuştu: “Zaten 4 kırmızı çizgimiz var. Birincisi artık fay hatları ve fay kırıklarının olduğu yerlerde yapılaşma asla olmayacak.
Bunları şu anda haritalara, imar planlarına işliyoruz. Buraların 60 metre sağında, solunda hiçbir şekilde yapılaşmaya izin verilmeyecek. İkincisi, zemin sıvılaşması olan yerlerde de yapılaşma olmayacak. Üçüncüsü de dere yataklarında bir daha yapılaşma yapılamayacak. Dördüncü kırmızı çizgimiz de mühendislik ve mimarlık hesaplarından başlayarak yapım safhasının tamamında sıfır tolerans uygulanacak.”
Şehir merkezlerini TOKİ yapacak
Depremin en çok hasar verdiği 25 bölgede belediyelerle konuşup imar yetkisini de Bakanlık olarak aldıklarını, buralarda kurulan imar dönüşüm ofislerinde çalışmaların başladığını belirten Mehmet Özhaseki, deprem bölgesindeki şehir merkezlerinde yapılacak “birinci lig” diye tarif edilen yerlerin tamamının inşasını Bakanlığın yapacağını dile getirdi.
Depremin maliyetinin 100 milyar doların üzerinde olduğunu da kaydeden Özhaseki, 2 milyona yakın vatandaşın halen evinden uzakta; konteynerlerde 466 bin, çadırda ise 55 bin kişinin yaşadığını kaydetti. Bakan Özhaseki en çok yıkımın 254 bin bina ile Hatay’da olduğunu ifade etti.
Yarısı Bizden Kampanyası’na başvuru sayısı 1 milyonu geçti
Yarısı Bizden Kampanyası ile ilgili son durumu da paylaşan Bakan Mehmet Özhaseki, “Şu ana kadar Bakanlığımıza müracaat eden insanların sayısı 1 milyon 20 bin. Bina içerisinde tek tek müracaatlar var. Birden fazla müracaatlar var. Ama yüzde 100 kendi içerisinde anlaşma sağlamış bina sayısı 14 bin civarında. 14 bin binanın da bağımsız birim olarak karşılığı 71 bin civarında. Biz bunu biraz daha hızlandıracağız. Gerekirse 3’te 2 sağlayanlara da devam edeceğiz ki İstanbul’da düşündüğümüz gibi bir deprem olmadan bir an önce biz konutlarımızı daha sağlam, daha güvenilir hale getirelim” ifadelerini kullandı.
